بررسی اثرات ضد التهابی و ضد دردی اسانس بهار نارنج (نرولی) در موش صحرایی و موش سوری نر

طبق تحقیقات صورت گرفته بر اثرات لینالول، ترکیب اصلی بسیاری از گیاهان آروماتیک، برآن شدیم تا اثرات ضددردی و ضدالتهابی اسانس حاصل از گل های نارنج (نرولی)را نیز مورد بررسی قراردهیم گل های تازه گیاه نارنج جهت اسانسگیری به روش تقطیر با آب، به دستگاه کلونجر منتقل شد. تشخیص ترکیبات اسانس نیز به وسیله دستگاه gc/ms صورت گرفت. بمنظور بررسی اثرات ضد دردی نرولی، از موش سوری نر در روش های رایتینگ ناشی از تزریق اسیداستیک و هات پلیت استفاده شد. در روش اول، 30 دقیقه قبل از تزریق اسید استیک 1% ، حامل (روغن بادام شیرین)، نرولی(10 و mg/kg 20) و داروی استاندارد دیکلوفناک سدیم(mg/kg 50) تجویز و پس از تزریق داخل صفاقی اسید، به مدت نیم ساعت تعداد انقباضات شکمی شمارش شد. در روش هات پلیت نیز، حامل، نرولی (mg/kg 40) ودیکلوفناک سدیم را به صورت داخل صفاقی به حیوان تزریق کرده و روی صفحه داغ دستگاه با دمای ثابت ?c1 ±55 قرار دادیم. سپس در بازه های زمانی مختلف ، زمان واکنش هایی همچون لیسیدن پاهای عقبی یا پریدن را به عنوان شاخص زمان بروز پاسخ، ثبت نمودیم. اثرات ضدالتهابی این اسانس نیز در دو مدل التهاب حاد (ادم پای ناشی از کاراژینان) و التهاب مزمن (القای بافت گرانولوما توسط جسم خارجی) مورد بررسی قرار گرفت. تزریق سوسپانسیون کاراژینان 2% در کف پای موش صحرایی، التهاب حاد را القا می کند. یک ساعت قبل از تزریق کاراژینان، حامل، نرولی (در دوزهای40،20،10،5، mg/kg80) و دیکلوفناک(mg/kg 50) به روش داخل صفاقی تزریق شدند. اندازه گیری حجم پا با استفاده از دستگاه پلتیسمومتر در زمان های 5/0 ، 1، 2، 3، 4 و 5 ساعت پس از تزریق کاراژینان، انجام گرفت. بمنظور القای التهاب مزمن، از روش ایجاد بافت گرانولوما توسط گلوله پنبه ای استفاده شد. موش های صحرایی تحت بیهوشی قرار گرفته، پنبه استریل شده با وزن مشخص،در هر دو سمت ناحیه کتف به صورت زیرجلدی کاشته شد. به مدت 7روز، حیوانات تحت درمان روزانه با حامل، نرولی (mg/kg 40) و ایندومتاسین (mg/kg 5) به صورت داخل صفاقی قرار گرفتند. در روز هشتم، حیوانات معدوم و گلوله های پنبه ای خارج شدند. جهت بدست آوردن وزن خیس، بلافاصله پنبه ها توزین و سپس به مدت 24 ساعت تحت گرمای خشک دستگاه آون قرار گرفتند. وزن ترانسودا با کسر وزن خشک حاصل از وزن خیس و وزن گرانولوما نیز از کسر وزن اولیه از وزن خشک محاسبه شد. نرولی کاهش معناداری در تعداد رایتینگ ازخود نشان داد.درآزمون هات پلیت نیز زمان واکنش به طورمعناداری افزایش یافت.همچنین ادم پا و میزان تشکیل ترانسودا و گرانولوما در مدلهای التهابی توسط نرولی به خصوص دردوز mg/kg40 به صورت معناداری کاهش پیدا کرد.از یافته های حاصل از این پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت که اسانس بهارنارنج با داشتن لینالول، به عنوان ترکیب اصلی این اسانس، دارای اثرات ضد دردی مرکزی و محیطی و نیز اثرات ضدالتهابی قابل قبول در التهاب حاد و مزمن می باشد. انتظار می رود چنین مطالعاتی در زمینه داروهای گیاهی، به کشف داروهای جدید با عوارض کمتر به خصوص در بیماری های التهابی منجر شود.